Oscypek – rarytas z Podhala
Podhalański oscypek to polski przysmak, wyprodukowany z mleka owczego, charakteryzujący się konkretną konsystencją, aromatem oraz odpowiednim sposobem przygotowania. Zazwyczaj cenimy jego intensywny smak. Oto jeden z najbardziej popularnych serów występujących na terenie Polski. Będąc na Podhalu, warto się skusić i spałaszować przynajmniej jeden taki zakopiański przysmak.
Oscypek — regionalny produkt podhalański
Jego pierwotna receptura pochodzi z XVIII wieku i wciąż jest niezmienna. Oscypek to rodzaj twardego, wędzonego i ręcznie wyrabianego przez bacę sera. Jego głównym składnikiem jest mleko owcze, a do wyrobienia jednego serka, potrzeba mleka od co najmniej 30 owiec. Nazwa oscypek pochodzi od słowa „oscypać” czyli łamać z trzaskiem. Taki właśnie dźwięk wydobywa się podczas łamania sera.
W 2008 roku ten zakopiański przysmak został uznany przez Unię Europejską za produkt regionalny. Otrzymał również certyfikat „Chronionej Nazwy Pochodzenia”. Dzięki temu odznaczeniu oscypek może być produkowany tylko w określonych regionach Polski w czasie od maja do października.
Do produkcji tego rarytasu wykorzystuje się mleko pochodzące od owiec rasy Polska Owca Górska. Dozwolona jest także produkcja oscypka z domieszką mleka krowiego Polskiej Krowy Czerwonej. Mleko krowie nie powinno przekraczać poziomu 40 procent wszystkich składników.
Tutaj dowiecie się więcej o wyjątkowych podhalańskich serach. Można je sobie zamówić bezpośrednio do domu, nawet jeśli nie planujecie akurat przyjazdu w Tatry czy Gorce.
Jak powstaje zakopiański przysmak?
Produkcja oscypka jest skomplikowana i wieloetapowa. Kiedy już baca otrzyma mleko od swoich owiec, przecedza je przez lniane płótno, do drewnianego naczynia, w celu pozbycia się wszelkich zanieczyszczeń. Kolejnym etapem jest podgrzewanie mleka w kotle do odpowiedniej temperatury.
Następnie baca dodaje podpuszczkę, czyli enzym trawienny powodujący ścięcie się mleka i powstanie grudek. Kolejnym krokiem jest zebranie masy serowej i odciśniecie z niej serwatki. Odsączoną masę, baca przekłada do foremek nadających kształt. Przez dobę, oscypek poddawany jest kąpieli w silnie solonym roztworze, którego zadaniem jest wyciągnięcie z sera reszty wody. Ostatnim etapem jest wędzenie w dymie sosnowym lub świerkowym. Spośród wielu rodzai oscypków, warto wymienić:
- warkocz,
- wędzony,
- niewędzony,
- klasyczny.
Każdy z nich produje się w nieco inny sposób, a smaki się różnią.
Prawdziwy oscypek, powinien ważyć od 600 do 800 g i mierzyć między 17 a 23 cm. Jego cechą charakterystyczną jest to, że wysycha on równomiernie, w przeciwieństwie do innych serów wyprodukowanych z mleka krowiego. Ma lekko słony smak i odczuwalny wyraźny zapach wędzenia. Jego popularność jest tak duża, że co roku jesienią, na Podhalu odbywa się festiwal oscypka.
Właściwości oscypka
Warto podkreślić, że ten zakopiański przysmak, posiada wysoką zawartość wapnia, białka oraz aminokwasów. Jest także źródłem probiotyków oraz minerałów takich jak cynk, żelazo czy fosfor. W 100 gramów oscypka spożyjemy około 350 kcal. Niestety, w swoim składzie zawiera dosyć wysoki poziom sodu, toteż osoby cierpiące na choroby sercowo-naczyniowe, niechaj raczą się nim z umiarem.
Oscypek przyrządza się na najróżniejsze sposoby. Dobrze smakuje zarówno na surowo, jak i na ciepło. Najczęściej jednak spotkamy grillowanego, podanego z sosem żurawinowym. Wybierając się na urlop w okolice Podhala, koniecznie popróbujcie tutejszego przysmaku.
Galeria
