Muzeum Karola Szymanowskiego znajduje się w willi Atma w Zakopanem. Jest jedynym na świecie muzeum o charakterze biograficznym, które jest poświęcone Karolowi Szymanowskiemu. Kompozytor często przebywał w Zakopanem, a u schyłku swojego życia mieszkał właśnie w willi Atma.
Historia powstania Muzeum Karola Szymanowskiego
Budynek muzeum — willa Atma została wybudowana po 1890 roku przez Józefa Kasprusia-Stocha. Była typowym pensjonatem, przeznaczonym pod wynajem dla turystów. Dzięki nim otrzymała swoją nazwę, która z sanskrytu oznacza: „dusza”. Willa Atma jest budynkiem wybudowanym w stylu zakopiańskim. Styl ten został wprowadzony do architektury przez Stanisława Witkiewicza.
Karol Szymanowski był częstym gościem w Zakopanem. Mieszkał w willi Atma w latach 1930-1935. Chorował na gruźlicę i z powodu konieczności podjęcia leczenia za granicą, wyjechał w 1935 roku do sanatorium w Szwajcarii. Niestety kompozytor zmarł w Szwajcarii w 1937 roku i nie powrócił do Zakopanego.
Już w roku 1937 kompozytor Michał Kondracki wyszedł z inicjatywą, by w Atmie utworzyć Muzeum Karola Szymanowskiego. Jednak dopiero po wojnie siostrzenica Szymanowskiego — Krystyna Dąbrowska zaczęła się starać o utworzenie w tym miejscu muzeum. Niestety, dopiero w roku 1967 krytyk muzyczny — Zdzisław Sierpiński wznowił działania, mające na celu utworzenie miejsca pamięci poświęconego kompozytorowi. Niedługo po tym wydarzeniu, został utworzony przez Jerzego Waldorffa komitet społeczny, mający na celu wykupienie i wyremontowanie Atmy. Komitet działał przy Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. W latach 1972-1974 zbierano fundusze. W roku 1974 udało się Atmę przekazać Muzeum Narodowemu w Krakowie.
Muzeum rozpoczęło swoją działalność 6 marca 1976 roku. Na parterze willi pojawiła się ekspozycja dotycząca kompozytora i jego obecności w Zakopanem i w Tatrach. Eksponaty w większości zostały podarowane dla muzeum przez siostrzenicę Karola Szymanowskiego — Krystynę Dąbrowską. W okresie od 2011 do 2013 roku willa Atma została poddana remontowi i modernizacji.
Co można zobaczyć w Muzeum Karola Szymanowskiego?
Po tym, jak Karol Szymanowski opuścił willę, była ona wynajmowana turystom, dlatego oryginalny wygląd pomieszczeń się nie zachował. Na potrzeby muzeum dokonano ich rekonstrukcji, na podstawie fotografii i pozostałych opisów m.in. gabinet Karola Szymanowskiego, w którym pracował kompozytor.
Do zwiedzania udostępnionych jest sześć pomieszczeń na parterze willi Atma, a także jej weranda. W muzeum można poznać podstawowe informacje dotyczące życia i twórczości Karola Szymanowskiego. Znajduje się tam wiele pamiątek i rzeczy osobistych kompozytora. Można także poznać, jakie miał związki z Zakopanem i podhalańskim folklorem. W muzeum zobaczymy też galerię fotografii związanych z życiem kompozytora, czy posłuchamy brzmienia jego muzyki.
Po generalnym remoncie w latach 2011-2013, muzeum zostało przystosowane do zwiedzania przez osoby niepełnosprawne. Wprowadzono także multimedialne unowocześnienia, które zachęcają młodsze pokolenia do odwiedzenia muzeum.
