Czy oscypki kąpie się w rosole? Do czego baca używa weruli? Co to takiego oscypiorka, klog czy puciera? Przedstawiamy krótki słownik bacy.
Szukasz prawdziwego oscypka koniecznie odwiedź bacówkę. To miejsce, gdzie poczujesz prawdziwy klimat i kulturę Podhala, spróbujesz regionalnych przysmaków i zachwycisz się przepięknymi widokami. Tylko tu usłyszysz niezwykłe historie związane z życiem na hali, ale jak zrozumieć niektóre słowa i zwroty, które usłyszysz na szałasie? Mamy dla Ciebie małą ściągę …
Słownik bacy
Bacówka – to nic innego jak drewniany szałas stawiany na halach, w którym w okresie wypasu owiec przebywa baca z juhasami.
Bunc, bundz – ser z mleka owczego przypominający nieco mozzarellę otrzymuje się w początkowej fazie wytwarzania oscypków. Uwaga, najsmaczniejszy jest bundz z wiosennego wypasu owiec!
Bryndza – to podpuszczkowy ser owczy, który powstaje z kwaśnego i dojrzałego bundzu rozdrobnionego i mocno posolonego. Podhalańska bryndza ma unijny certyfikat.
Gołka – tradycyjny ser krowi, który przygotowywany jest podobnie do oscypka.
Koleba, koliba, kolyba – schronienie dla pasterzy owiec z otwartym paleniskiem, z którego dym wydobywa się bezpośrednio przez szczeliny między belki z bali.
Klog – to nazwa podpuszczki dodawanej do góralskiego sera – kiedyś pozyskiwało się go z żołądków cielęcych.
Oscypek — tradycyjny wędzony ser z mleka owczego produkowanego na Podhalu. Prawdziwy oscypek ma kształt dwustronnego stożka, waży 60 -80 dekagramów i dodatkowo jest zdobiony charakterystycznymi wzorami. Piękne góralskie wzory są wyjątkowym znakiem rozpoznawczym dla każdego bacy.
Oscypiorka — drewniana forma służąca do wyrabiania oscypka z charakterystycznym dla każdego regionu wzorkiem.
Puciera – drewniane naczynie, do którego zlewa się mleko podczas produkcji oscypka.
Parzenica — haftowane zdobienie męskich spodni.
Werula — drewniana trzepaczka do bełtania ściętego mleka, tak zwanego skrzepu
Rosół — mieszanka wody z solą, w której całą noc kąpią się oscypki by nabrały odpowiedniego smaku.
Redykołki — małe fikuśne serki, dawniej rozdawane były za darmo, bacowie częstowali nimi przybywających do bacówki gazdów, czyli właścicieli owiec, a także chętnie dawali do spróbowania turystom, którzy trafili w miejsce wypasu owiec.
Saty — kwadratowe białe płótna, służące do cedzenia mleka;
Żętyca, żentyca, zyntyca — serwatka z mleka owczego ściętego podpuszczką, otrzymywana przy wyrabianiu oscypków i bundzu.
